Laat evenwichtsstoornissen niet je leven bepalen

Een derde van ouderen, in de leeftijd boven de veertig jaar heeft er last van, evenwichtsproblemen. Bij zestigplussers is dit zelfs de helft die kampt met een verstoring van het evenwicht. Vroeger werd gedacht dat vooral verzwakte botten en het verminderen van het zicht de oorzaak was van het vaker vallen maar een recent onderzoek wees uit dat vooral het evenwichtsorgaan hiervan de oorzaak is. 

Het evenwichtsorgaan bevindt zich in het binnenoor. Het orgaan is niet groot en zeer fragiel. Om die reden ligt het dan ook verscholen achter het rotsbeen, zo’n beetje het stevigste bot van het lichaam. Samen met het gehoororgaan vormt deze een anatomische eenheid. 

Om die reden kunnen gehoorklachten en evenwichtsklachten dan ook gelijktijdig optreden. Het evenwichtsorgaan levert een belangrijke bijdrage aan het in balans houden van het lichaam. Het registreert de stand en balans bij stilstand en wanneer het lichaam in beweging is. Deze registratie wordt verzorgt door kanaaltjes in het evenwichtsorgaan die is gevuld met een vloeistof genaamd Endolymfe. Bij beweging van het hoofd gaat deze vloeistof stromen en wordt er door kleine haartjes – die in de vloeistof steken –  een beweging geregistreerd. 

Kans op vallen verdrievoudigd voor senioren

Wanneer het evenwichtsorgaan niet goed werkt kan het zijn dat mensen sneller duizelig zijn en hun balans hierdoor eerder kwijtraken. Er zijn ook nog andere factoren die de balans kunnen verstoren. Zo komt een stoornis vaker voor bij mensen die last hebben van diabetes of een hoge bloeddruk of rokers.

Naarmate mensen ouder worden neemt de werking van de vloeistof en de haartjes af.
Hierdoor hebben ouderen mensen drie keer zoveel kans om te vallen. Omdat mensen met evenwichtsproblemen vaker duizelig zijn, is het logisch dat ze meer vallen. Uit het onderzoek bleek dat senioren drie keer zo veel kans hebben op het verliezen van het evenwicht.

De angst om te vallen kan voor deze senioren een dominante rol in gaan nemen. Zo dominant zelfs dat ze leiden tot trauma’s. Gelukkig kunnen er maatregelen genomen worden om de balans te verbeteren en dit te voorkomen. 

Met de volgende stappen, word je je evenwichtsstoornis de baas

Om echt na te gaan of je last hebt van een verstoorde balans, kun je een balanstest doen. In het ziekenhuis kun je een Balanstest (CDP) gedaan, dit zijn enkele korte testjes om te bekijken hoe goed u nog uw balans bewaard. Een tweede die wordt afgenomen is de Vestibular Evoked Myogenic Potential (VEMP) test. Bij deze test wordt er gekeken naar de werking van evenwichtsorgaan. 

Balanstest thuis doen? Dat kan ook!

Als je liever even zelf bekijkt wat de stand van zaken is rondom je balans kun je thuis ook gewoon wat testen doen. Er zijn namelijk diverse korte oefeningen die je kunt doen zoals achteruit lopen, lopen in een rechte lijn of op één been staan. Aan de hand van deze balansoefeningen kun je zelf al best goed bepalen hoe het met het evenwicht gesteld is.

Door er op tijd bij te zijn kunnen vele ongevallen, waarvan misschien sommige zelfs fataal, voorkomen worden. Het bevorderd de zelfredzaamheid van een persoon enorm.

Behoud je zelfredzaamheid met hulpmiddelen

Over die zelfredzaamheid gesproken, dit is een erg belangrijk onderdeel in het leven van senioren. Ouderen doen nu eenmaal niet graag beroep op hun naasten. Omdat ze dan vinden dat ze tot last zijn. Misschien nog wel belangrijker, door zelfredzaam te blijven zorg je er ook voor dat het trauma rondom het vallen beperkt blijft. Dit geldt zeker wanneer oefeningen niet echt meer helpen en ook vanuit de medische hoek niet veel meer aan te doen is aan de evenwichtsstoornissen. Om dan de evenwichtsproblemen niet de overhand te laten krijgen zal er misschien een hulpmiddel nodig zijn. Denk bijvoorbeeld aan een tweedehands traplift of een BalanceBelt afgelopen jaar op de markt gekomen is. De riem geeft een trilsignaal af wanneer een persoon zijn of haar evenwicht dreigt te verliezen, waarna de dragers hun lichaamshouding automatisch zullen corrigeren.

We hopen dat bovenstaande tips het leven voor de mensen met evenwichtsproblemen een stuk aangenamer zal worden.

Genen die menopauze in gang zetten en meer weetjes over het DNA

Tegenwoordig is het mogelijk om zelf een DNA-onderzoek te doen. Je kunt er zo achter komen waar je oorsprong ligt, of je familie van iemand bent of hoe jouw genenpakket er uitziet. Voor vrouwen is het handig om te weten of het in hun DNA ligt om vroeg in de overgang te komen. De leeftijd waarop de vrouw de menopauze kan verwachten, blijkt goed afgeleid te kunnen worden uit DNA.

Wat is de menopauze?

De menopauze is niet hetzelfde als de overgang. De overgang bij een vrouw is de periode waarin het patroon van menstruatie verandert. De periode van de menstruatievrije jaren waarin nog wel overgangsklachten aanwezig zijn, tellen ook mee. De totale periode van de overgang kan wel tot 10 jaar duren. De menopauze is niet zozeer een periode, maar meer een moment. Het betreft de laatste menstruatie van een vrouw. De menopauze valt doorgaans in de overgang, net over de helft van de gehele overgangsperiode. Wanneer een vrouw geen klachten meer heeft, is de overgang voorbij. De overgang markeert het einde van de vruchtbaarheid bij vrouwen.

Overgang bij vrouwen

Normaal gesproken zijn vrouwen tussen de 40 en 60 jaar wanneer de overgang plaatsvindt. De vruchtbaarheid van een vrouw neemt echter tien jaar daarvoor al af. Voor een vrouw is het wellicht fijn om te weten waar je ongeveer rekening mee kunt houden, op het moment dat zij de wens heeft om kinderen te krijgen. Het kan ook tevens zo zijn dat een vrouw voor haar gevoel nogal jong klachten krijgt van menopauze en met een genencheck gecontroleerd kan worden op welke leeftijd zij de menopauze zou kunnen verwachten. Het is met medische behandeling mogelijk om te vroege menopauzes tegen te houden.

Onderzoek naar verband in genen en menopauze

In een onderzoek, gepubliceerd in Nature Genetics, staat dat er zo’n 70.000 vrouwen zijn onderzocht op het gebied van DNA-informatie en dit in verband met de menopauze. De leeftijd waarop deze vrouwen in de overgang kwamen bleek afhankelijk van verschillende variaties in de genen. Een van de opvallendste DNA-gebieden zijn de gebieden die voor reparatie zorgen. De samenstelling van de genen van een vrouw bepaalt namelijk hoe goed eicellen zichzelf repareren. Als er genetische schade oploopt, dan kunnen eicellen zich repareren. Mocht het zo zijn dat de eicellen van een vrouw niet hele goede reparateurs zijn, dan raakt de voorraad van eicellen sneller op. Dit zou betekenen dat de overgang sneller wordt ingezet.

Genetisch verband tussen overgang en borstkanker

Als een soort van bonus vonden de onderzoekers tijdens het eerdergenoemde onderzoek een verband tussen de leeftijd waarop vrouwen in de overgang komen en het krijgen van borstkanker. Op het moment dat je als vrouw nog niet in de overgang bent, maakt jouw lichaam hormoon oestrogeen aan. Dit hormoon is tevens een van de grotere oorzaken voor borstkanker. Dat betekent dat bij vrouwen die eerder in de overgang kwamen, minder vaak borstkanker werd geconstateerd.

Zelf een DNA-test doen

Wanneer je met vragen rondloopt over je afkomst, of misschien als vrouw wilt weten wat je kunt verwachten van jouw menopauze, kun je zelf een DNA-test doen. Dit kan eenvoudig en eventueel ook anoniem. Afhankelijk van de vraag die je hebt over je DNA, bestaat er een aanbod van verschillende DNA-testen. Je kunt denken aan vader- of moederschapstesten, overige verwantschapsrelaties of misschien jouw etnische afkomst. Ook kun je een DNA-test doen om jouw DNA op te laten slaan. Wanneer je bijvoorbeeld een gevaarlijk beroep uitoefent, kan dit DNA na je dood nog van toepassing zijn op het moment dat er lichamen moeten worden geïdentificeerd.